açılmak

açılmak
nsz
1) Açma işi yapılmak veya açma işine konu olmak

Bu esaslara aykırı eğitim ve öğretim yerleri açılamaz.

- Anayasa
2) Renk koyuluğunu yitirmek

Perdenin rengi açıldı.

3) Kendine gelmek, biraz iyileşmek, ferahlamak

Ateşi düşünce hasta açıldı.

4) -e Deniz aracı kıyıdan uzaklaşmak

... Türk korsan gemileri, engin denizlere açılmışlardı.

- F. F. Tülbentçi
5) Sıkılması, çekinmesi, tutukluğu kalmamak
6) Kuruluşlar ilk kez veya yeniden işe başlamak
7) İşini gereğinden veya götürebileceğinden geniş tutmak

Fazla açıldığı için iflas etti.

8) Genişlemek, bollaşmak

Ayakkabısı açıldı.

9) Delinmek, yırtılmak

Pantolonun dizleri açıldı.

10) Sis, karanlık, duman vb. dağılmak, yoğunluğunu yitirmek

Belki hava açılıyor.

- R. H. Karay
11) Gereken güce ulaşmak

Araç uzun yolda açıldı, hızı arttı.

12) -e Sırrını, üzüntüsünü, sorunlarını birine söylemek

Hiç kimseye açılmayarak yaşadığım bu altı ay beni bitirdi.

- P. Safa
13) -e Pencere, kapı, yol vb. geçit vermek

Yol açılmış, biriken vasıtalar sel hâlinde akmaya başlamıştı.

- H. Taner
14) Yüzerken kıyıdan uzaklaşmak

Ben yüzerken biraz fazla açıldım, kendimi Vardar'ın kuvvetli bir akıntısına kaptırdım.

- Y. K. Beyatlı
15) mec. Ayrıntıya girmek
Birleşik Sözler
Atasözü, Deyim ve Birleşik Fiiller

Çağatay Osmanlı Sözlük. 2010.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • açılmak — I, 193, 194; II, 71, 122bkz: açl ınmak …   Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini

  • bahis açmak (veya açılmak) — belli bir konuda konuşmaya başlamak (başlanılmak) Senden bahis açılmadıkça susmak isterim. S. F. Abasıyanık …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • gedik açılmak — giderilmesi çok güç bir eksiklik veya açık ortaya çıkmak …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • hava açmak (veya açılmak) — bulutlar dağılmak …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • kabak çiçeği gibi açılmak — utangaçlıktan çabucak sıyrılarak aşırı ölçüde serbest davranmak Komşular, kabak çiçeği gibi açıldı, ne malmış meğer diyorlardı. R. H. Karay …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • bahtı açılmak — talihi dönüp uygun duruma veya arzulanan sonuca gelmek …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • imara açılmak — yapılaşma yasağı olan bir yerin üzerine yapı yapılmasına izin vermek Boğaziçi sırtları imara açıldı. A. Boysan …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • zihni açılmak — kavrayışı, anlayışı çoğalmak …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • çenesi açılmak — durmadan konuşmak, gevezelik etmek Sabahtan akşama kadar uyukluyorsun, gece olunca çenen açılıyor. M. Ş. Esendal …   Çağatay Osmanlı Sözlük

  • şöhret kapısı açılmak — meşhur olmaya başlamak Konser gezileri bizim üstada şöhret kapılarını ardına kadar açtı. N. Nadi …   Çağatay Osmanlı Sözlük

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”