gelmek

-den, -e, nsz, -ir

1) Bir yere gitmek, ulaşmak, varmak

Gurbetten gelmişim yorgunum, hancı.

- B. S. Erdoğan

2) Geriye dönmek

... adamı Ödemiş'ten aldım geldim, her masrafını çektim.

- N. Cumalı

3) Oturmaya, ziyarete gitmek

Dün akşam amcamlar bize geldi.

4) İsabet etmek

Kurşun ayağına geldi.

5) Varmak, ulaşmak

Derslerin artık sonuna geldik. Telgraf geldi.

6) Varlığını sürdürmek, yaşamak, intikal etmek

Eski çağlardan birçok anıt çağımıza kadar gelmiştir.

7) Ortaya çıkmak, doğmak

8) Belli bir süre dolmak

Vakit kuşluğu aşmış, öğleye geliyordu.

- N. Cumalı

9) Belli bir zamana ulaşmak

10) Kadar olmak

Boyu ancak omzuna geliyor.

11) Çıkmak, yönelmek

Merak etme, ondan kimseye kötülük gelmez.

12) İzlemek, takip etmek

Çocuklar arkadan geliyordu.

13) Bir yerden alınıp bir yere ulaştırılmak

Kahve Brezilya'dan geliyor.

14) Katılmak, eklenmek

Türkçede ekler kelimelerin sonuna gelir.

15) Türemek

16) Daha önce üzerinde durulmuş olan bir konuya yeniden dönmek

Şimdi sözü burada kesip asıl konumuza gelelim.

17) Sonuç çıkmak

Bu davranışlardan ne gelir bilinmez.

18) Dayanmak, tahammül etmek

Birazcık üşütmeye gelmiyor, hemen hastalanıyor.

19) Kendine yapılan herhangi bir davranış veya durumu iyi karşılamak

Bizim baştan savma işe gelmediğimizi bilirsin.

- R. H. Karay

Kadri o adamlardandır ki iyi davranmaya, yüz vermeye gelmez.

- M. Ş. Esendal

20) -e Bir şeye sonradan inanmak, doğruluğuna hak vermek, eğilim göstermek, kabul etmek

Dediğime geldiniz mi?

21) Etkisini herhangi bir biçimde göstermek

Buranın havası iyi geldi. Burası bana çok sıcak geldi.

22) Kazanılmak, sağlanılmak

Çiftlikten onlara ayda beş yüz milyon lira gelir.

23) Uymak

Bu ayakkabı sana küçük gelir.

24) Olmak, -e uğramak

Felç gelmek. Başımıza bir bela geldi.

25) Akmak

Burnundan kan geldi. Musluktan su gelmiyor.

26) Düşmek, rast gelmek

Buraya ışık gelmiyor.

27) Görünmek, sanılmak

Baygın da olsa yabancı bir kadını böyle kucağında tutmak ona pek ayıp bir şey gibi geldi.

- H. Taner

28) -e Uygun düşmek

Caddelerde oturmaya gelmez.

- Ö. Seyfettin

29) -e Başlamak, ortaya çıkmak

30) Mal olmak

Bu bardakların tanesi yüz liraya geldi.

31) Biriyle birlikte gitmek

Ben İstanbul'a gidiyorum, benimle gelir misiniz?

32) Başlamak, ulaşmak

Saati gelince söylerim. Öyle bir zaman gelecek ki...

33) İhtiyaç anlatan deyimler kurmaya yarayan bir fiil

Uykusu gelmek.

34) yar Kök veya gövdeleri sonuna -a (-e) eki almış fiillere gelerek süreklilik bildiren birleşik fiiller oluşturur

Alışageldiğimiz bir anlamı vardı.

35) -mez, -mezlik ile birlikte yapmacık anlatan deyimler yapar

Görmezlikten gelmek. İşitmezlikten gelmek.

36) Yönelme durumundaki bazı kelimelere getirilerek birleşik fiil yapar

Yola gelmek. Meydana gelmek. Hatıra gelmek. Akla gelmek.

37) ...-dikçe, ...-esi biçiminde kullanılan sıfat-fiil eklerinden sonra geldiğinde önceki fiille ilgili olarak pekiştirilmiş bir istek ve sürerlik bildiren bir fiil

Baktıkça bakası gelmek. Yedikçe yiyesi gelmek.

38) Herhangi bir sırada bulunmak

Başta gelmek. Önde gelmek. Birinci gelmek.

Birleşik Sözler

- gelgeç

- gelgel

- gelip geçici

- gide gele

- gitmeli gelmeli

- varagele

- varagele bombardımanı

- varagele botu

- rastgele

- taygeldi

- gelgelelim

- kendigelen

- karşı gelim

- tümdengelim

- söz gelimi

Atasözü, Deyim ve Birleşik Fiiller

- <

- gel demesi kolay ama git demesi güçtür

- gel denilen yere gitmeye ar eyleme, gelme denilen yere gidip yerini dar eyleme

- geldik yüze, çıktık düze

- <

- gelene git denilmez

- gel keyfim gel

- gel zaman git zaman

- geleceği varsa göreceği de var

- ...-a (veya ...-e) gelince

- <

- gelip geçmek

- <